Φιλόλογος - τεύχος 169

Κυκλοφόρησε το τεύχος 169 του Φιλολόγου

Η Εκδρομή στην Πέλλα - Δεκέμβριος 2017

Λέσχη Ανάγνωσης "Φιλολόγου" 2017

Σημειώσεις στο περιθώριο                         15/11/2017

Μαργαρίτα Καραπάνου, Η Κασσάνδρα και ο λύκος, Μυθιστόρημα, Καστανιώτης, Αθήνα, ⁹ 1997

Χάρης Βλαβιανός, Το αίμα νερό, Μυθιστόρημα σε σαράντα πέντε πράξεις, Πατάκης, Αθήνα, ³ 2014

1.       Το δύο ευσύνοπτα βιβλία συζητήθηκαν στην ίδια συνάντηση και η παράλληλη ανάγνωσή τους ανέδειξε πολλά σημεία σύγκλισης μεταξύ τους στο χειρισμό του θέματος των ενδοοικογενειακών σχέσεων.  

2.       Η οπτική γωνία από την οποία προβάλλονται οι δεσμοί αίματος είναι το πώς τα παιδιά βιώνουν την εγκατάλειψη από την πλευρά των γονιών τους όταν, μετά από διαζύγιο, το παραδοσιακό μοντέλο της κοινής συμβίωσης των μελών έχει καταρρεύσει.

3.       Και τα δύο βιβλία προσεγγίστηκαν στη βαριά σκιά των εξομολογητικών συνεντεύξεων, σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, των συγγραφέων τους οι οποίοι διαβεβαίωσαν ότι βασίστηκαν σε προσωπικά βιώματα, γεγονός που φόρτισε συναισθηματικά την αναγνωστική διαδικασία.

4.       Η Καραπάνου υιοθετεί την α-πρόσωπη αφήγηση, υπό την οπτική γωνία μάλιστα της Κασσάνδρας  που βρίσκεται σε  νηπιακή ή πρώιμη σχολική ηλικία. Από τις εξομολογήσεις της, καταγεγραμμένες σε μορφή ημερολογίου, όπου τηρείται μια σχετική χρονολογική σειρά, αποκαλύπτονται η παραμέληση, η κακοποίηση (σωματική και ψυχική), ο εκφοβισμός, η διάχυτη σεξουαλικότητα, η διάθεση για σκανδαλιά, αλλά και η έναρξη της ψυχικής διαταραχής που καθόρισε την ενήλικη ζωή της συγγραφέα.

5.       Μαθαίνουμε όλα όσα συνέβησαν σε ένα παιδί, που μετακινήθηκε από την Αθήνα στο Παρίσι μετά το διαζύγιο των γονιών του, όπου περιτριγυρίζεται από τους διάσημους φίλους της μητέρας του και μεγαλώνει υπό την πλημμελή επίβλεψη της γιαγιάς, του υπηρετικού προσωπικού και άλλων ενηλίκων που μοιάζουν να μην γνωρίζουν ηθικούς φραγμούς.  

6.       Οι έντεχνες και «αφελείς» αποκαλύψεις της για τον αυνανισμό, τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις, το βιασμό και την έκτρωση, τον πρώιμο εγκλεισμό της σε ψυχιατρείο, τις μαθησιακές δυσκολίες, αλλά και τις χρόνιες λογοθεραπείες, στις οποίες υποβλήθηκε ως παιδί σοκάρουν, χωρίς να αποκλείουν το ενδεχόμενο να είναι όλα αποκύημα της οργιώδους παιδικής φαντασίας και επινοητικότητας.

7.       Η απόλυτη απουσία του πατέρα και η αδυναμία (ή άρνηση) της μητέρας να αναλάβει τα καθήκοντα του ρόλου της, η έλλειψη διαλόγου μεταξύ της Κασσάνδρας και των ενηλίκων που ανέλαβαν την μέριμνά της, μοιάζει να ευθύνονται για τα σοκαριστικά βιώματα που με παιδικό χιούμορ περιγράφει η πρωταγωνίστρια. Ειδικά η επιθυμία της για επιστροφή στην θαλπωρή της μήτρας (ουσιαστικά πρόκειται για την ανικανότητα απεμπλοκής της από τον ομφάλιο λώρο και εμπλοκής στην ενήλικη ζωή),  φαίνεται να είναι η μοναδική ελπίδα για μια δεύτερη ευκαιρία στη σχέση της με τη μητέρα.

8.       Η μικρή Κασσάνδρα  απέναντι στην σκληρότητα των μεγάλων αμύνεται ασκώντας λεκτική και συμβολική βία, γράφει γράμματα μίσους που δεν  στέλνει ποτέ στη μητέρα της και ακρωτηριάζει την κούκλα της.

9.       Με πρόσχημα την άγνοια της ανήλικης ηρωίδας, η Καραπάνου βρίσκει ευκαιρία να αναφερθεί σε θέματα της ζωής των ενηλίκων. Έτσι η πολιτική πραγματικότητα- εμφύλιος, η σχέση του Παλατιού με τον Στρατό και αντίστροφα, οι αγαθοεργίες της μεγαλοαστικής τάξης και η θρησκευτική της  τυπολατρία είναι θέματα που δεν θα μπορούσε να καταγράψει με κριτικό μάτι ένα παιδί.

10.   Ο Βλαβιανός, καταπιάνεται με ένα θέμα, το οποίο έχει καταγραφεί εκτενώς στα ποίηματά του, και το οποίο έχει σχολιάσει ο ίδιος ποικιλοτρόπως στις συνεντεύξεις του: ο κοσμοπολιτισμός, τον οποίο μέχρι κάποια φάση της ζωής του, βίωνε ως μειονέκτημα, οφείλεται στο διαζύγιο των γονιών του, τη δημιουργία δεύτερης οικογένειας από την πλευρά του πατέρα του και την ασταθή ερωτική συμπεριφορά από πλευράς της μητέρας του, γεγονότα που τον ανάγκασαν να μετακινηθεί από την Ιταλία στην Ελλάδα και τη Βραζιλία κι από εκεί στη Μ. Βρετανία, νιώθοντας παντού ανέστιος και μόνος.    

11.   Το β’ ενικό πρόσωπο της αφήγησης αφαιρεί από το κείμενο κάθε ίχνος μελοδραματισμού και ο ενήλικας γιος κρίνει χωρίς συναισθηματισμούς και διάθεση κατανόησης τις επιλογές των γονιών του, που φρόντισαν να του εξασφαλίσουν ανώτατες σπουδές σε πανάκριβα οικοτροφεία- ορφανοτροφεία πολυτελείας, για να μην  έχει κανένας από τους δύο επίδραση πάνω του.  

12.   Ο δίσημος τίτλος συμβαδίζει με το βρετανικό χιούμορ που χαρακτηρίζει το ποιητικό του ύφος, ενώ ο υπότιτλος, περιπαίζει τα κειμενικά είδη στήνοντας ένα μυθιστόρημα με την τεχνική του θεατρικού έργου και το ρυθμό των κινηματογραφικών σκηνών.

13.   Στο λακωνικό και καίριο αυτό βιβλίο το υποκείμενο εκτίθεται χωρίς περιστροφές, κάνοντας αναφορική χρήση της γλώσσας, με την ελπίδα να αυτοϊαθεί. Το διακύβευμα του κειμένου δεν είναι αν ο πατέρας και η μητέρα ήταν καλοί γονείς, αλλά ποιος από τους δύο τον πλήγωσε περισσότερο . 

14.   Σε αντίθεση με την Καραπάνου, που κλείνει το βιβλίο της αφήνοντας την πληγή ανοιχτή, ο Βλαβιανός αποκαλύπτει το προσωπικό του δράμα, όταν αυτό έχει ξεπεράσει τη στιγμή της κορύφωσης, μια και οι πρωταγωνιστές έχουν πια πεθάνει, επιφορτίζοντας όμως τον γιο και την κόρη του με το καθήκον να ολοκληρώσουν το μυθιστόρημά του, αφού γνωρίζει πως, ως γονιός πια ο ίδιος, θα κριθεί αυστηρά από τα παιδιά του.

15.   Ο τίτλος, όπως επεδίωκε ο συγγραφέας, ερμηνεύτηκε και με τις δύο εκδοχές του: το αίμα γίνεται νερό, όταν ο χρόνος έχει μεσολαβήσει και οι υπαίτιοι του τραύματος δεν είναι πια στη ζωή· το αίμα δεν γίνεται νερό, γιατί η βεβαιότητα του αμετάκλητου θανάτου, δεν προκαλεί παρά θυμό και στο καθήκον της κρίσης (ή της κατάκρισης) την σκυτάλη παίρνουν οι νεώτερες γενιές.

16.   Γόνοι μεγαλοαστικής τάξης, οι συγγραφείς των βιβλίων μιλούν για τις διαλυμένες οικογένειες των παιδικών τους χρόνων, όπου πατέρας και μητέρα, η δεύτερη ίσως περισσότερο, ήταν πολύ εγωιστές, για να αναλάβουν  τον ρόλο της αυταπάρνησης που  απαιτεί η γονεϊκή ιδιότητα. Με σημάδια της αρχόμενης ψυχιατρικής διαταραχής η Καραπάνου, συγκροτημένος αλλά χωρίς ίχνος οίκτου ο Βλαβιανός, επιβεβαιώνουν τον κανόνα που θέλει να είμαστε οι ενήλικες που επέτρεψε να γίνουμε η παιδική μας ηλικία.  

Φιλόλογος - τεύχος 169

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί το τεύχος 169 του Φιλολόγου, με πλούσια ύλη.

Η Χ. Νιφτανίδου γράφει για τον Ιωάννη Συκουτρή, η Μ. Λεβέντη για τις Φοίνισσες, η Σ. Καπούτση για την απεικόνιση του εθνικού εαυτού και του εθνικού άλλου στα βιβλία Λογοτεχνίας της Α΄ Γυμνασίου και η Β. Κονιτοπούλου, σε συνεργασία με τον J. R. Pardo και τον R. De Sixte Herrera για τη διαδικασία κατανόησης των ιστορικών γραπτών πηγών.

Και σε αυτό το τεύχος δεν λείπουν κείμενα που συνδέονται με την εκπαιδευτική πράξη και τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων. Ο Αλ. Νικολαΐδης παρουσιάζει μια πρόταση για τη διδασκαλία της δομής που έχει ο γλωσσικός κώδικας. Η Κ. Αλεξανδρή επικεντρώνεται στη δημιουργία ενός λεξικού χρωματικών όρων με διδακτικές εφαρμογές. Ο Β. Τσιότρας καταθέτει προτάσεις για τη διδακτική αξιοποίηση της Ανθολογίας και της Ιστορίας της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και ο Λ. Πλατανιώτης εξετάζει την περίπτωση ενός παραδείγματος κατά το οποίο αξιοποιούνται ιστορικά αρχεία.

Με ειδικότερο και επικαιρικό ενδιαφέρον, το άρθρο της Κ. Σκούπρα αποτελεί την έκφραση του προβληματισμού της για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση της Ν. Αφρικής μετά το 2009.

Από τα υπόλοιπα κείμενα, θα σημείωνε κανείς τα κείμενα ομιλιών της Κ. Κιλεσοπούλου για τους ζωγράφους Γ. Παραλή και Φ. Ζογλοπίτη, καθώς και τις βιβλιοπαρουσιάσεις που υπογράφουν ο Κ. Τουλούμης για  τον τόμο  Archaeology and Homeric epic (2016), ο Ν. Δ. Δέτσης για την έκδοση του Π. Σ. Σκορδά Βιβλία που σημάδεψαν τη μνήμη και τον χρόνο (2016), καθώς και του Ν. Κόντου για την έκδοση των Αλ.-Φ. Λαγόπουλου και Κ. Boklund-Λαγοπούλου Θεωρία Σημειωτικής. Η παράδοση του Ferdinand de Saussure (2016).

Στο υπό έκδοση τεύχος, ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει το ψήφισμα του Συλλόγου για τον θάνατο του σπουδαίου γλωσσολόγου και μέλους του Συλλόγου Μιχ. Σετάτου.

Επίσης, δημοσιεύονται κείμενα απολογισμού των ποικίλων δράσεων του Συλλόγου.

Φιλολογικά Βραδινά - Αρχαία Στάγειρα

© ΥΠΠΟΑ
© ΙΣΤ' ΕΠΚΑ
http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=2463 

Ομιλία του Δρ. Κλασικής Αρχαιολογίας και ανασκαφέα των Σταγείρων Κώστα Σισμανίδη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης την Δευτέρα 27 Νοεμβρίου και ώρα 19:00 στο πλαίσιο των Φιλολογικών Βραδινών του Φιλόλογου.

Ομιλία της κ. Τικτοπούλου για τον Δ. Σολωμό

Με αφορμή τη συμπλήρωση 160 χρόνων από τον θάνατο του Δ. Σολωμού (1789-1857),
η κ. Κατερίνα Τικτοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ.,
θα μιλήσει στα βραδινά του «Φιλόλογου» τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2017 και ώρα 19.00, στη Κεντρική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης.

Τίτλος της ομιλίας: 160 χρόνια από τον θάνατο του Δ. Σολωμού. Ο Δ. Σολωμός ως αναγνώστης.

Λέσχη Ανάγνωσης Ex Libris

Σημειώσεις στο περιθώριο 

11/10/2017, Διονύσης Χαριτόπουλος, Αυγά μαύρα

•  Πρόκειται για θεατρικό έργο, ένα άλλο κειμενικό είδος, επομένως δεν είναι συγκρίσιμο με κανένα άλλο βιβλίο που διαβάσαμε μέχρι σήμερα
•  Η αποτίμηση του κειμένου δεν μπορεί να ολοκληρωθεί, γιατί λείπει η σκηνική του Αναπαράσταση
•  Κυρίαρχο θέμα είναι ο Εμφύλιος, όχι οι σχέσεις αίματος. Το συγκεκριμένο βιβλίο, όπως και ο Θολός βυθός του Γιάννη Ατζακά, καταπιάνεται με τις “παιδουπόλεις της Φρειδερίκης”, θέμα που δεν έχει ακόμη φωτιστεί λογοτεχνικά επαρκώς.
• Στο θέμα των ενδο-οικογενειακών συγκρούσεων  παρακολουθούμε:

α. πώς περνάει η Ιστορία από τη μια γενιά της ίδιας οικογένειας στην επόμενη

β. πώς εισπράττουν τα διαφορετικά μέλη της οικογένειας, τα δύο αδέλφια, το ίδιο ιδιωτικό τραύμα

γ. πόσο καθορίζει την ενήλικη ζωή η απουσία οικογένειας στη παιδική ηλικία- ιδρυματισμός

δ. πώς το παιδί, ειδικότερα η κόρη, έχει ανάγκη από τη θετική εικόνα του πατέρα

• Η συζήτηση των μελών επικεντρώθηκε: οι αποκαλύψεις ανάμεσα στα αδέλφια (και τα δύο με ψυχαναγκασμούς και εμμονές) έγιναν άπαξ ή επαναλαμβάνονται καθημερινά
• Σχολιάστηκε η αμεσότητα της γλώσσας σε σχέση με την αληθοφάνεια των χαρακτήρων.

Λέσχη Ανάγνωσης Ex Libris

Τα μέλη της ομάδας Ex libris συναντήθηκαν για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2015. Στα τρία χρόνια λειτουργίας της η Λέσχη Ανάγνωσης Φιλολόγου έχει πίσω της  τρεις αναγνωστικούς θεματικούς κύκλους (Φιλαναγνωσία, Βιβλία και κινηματογράφος, Οι εξαρτήσεις στη λογοτεχνία), συζήτησε 22 βιβλία και φιλοξένησε 6 προσκεκλημένους.

 Τον Μάιο του 2017 πραγματοποίησε την πρώτη εμφάνισή της στη 14η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης με την εκδήλωση « Η λογοτεχνική αναπαράσταση των εξαρτήσεων και ο βιολογικός τους μηχανισμός» και επίσημο προσκεκλημένο τον Καθηγητή Κτηνιατρικής Σχολής ΑΠΘ Αθ. Ντινόπουλο, που ολοκλήρωσε τον τρίτο αναγνωστικό κύκλο με σχετική εισήγηση.

Η ομάδα Ex libris άνοιξε τον τέταρτο θεματικό αναγνωστικό της κύκλο με τίτλο «Δεσμοί αίματος και ενδο-οικογενειακές συγκρούσεις» στις 11/10/2017.

Στις 21/10/17 οι συντονίστριες της Λέσχης θα ανακοινώσουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους με θέμα «Ο φιλόλογος ως εκπαιδευτικός και ως μέλος λέσχης ανάγνωσης» στο Διεθνές Συνέδριο «Λογοτεχνική Ανάγνωση στο σχολείο και την κοινωνία» που διοργανώνει το ΑΠΘ.

Συμπράττοντας με τη Κινηματογραφική Λέσχη του Φιλολόγου, Cinema- Κίνημα «Το σχολείο», η ομάδα Ex libris ανακοινώνει την έναρξη της συνεργασία της με το Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το οποίο επεκτείνει τις δράσεις του στο χώρο της λογοτεχνικής ανάγνωσης.  

Με δυναμική  παρουσία στα ηλεκτρονικά μέσα (website: www.philologos.gr/ και Facebook: Λέσχη Ανάγνωσης Φιλολόγου, Ex libris) , τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης συναντιούνται μία Τετάρτη κάθε μήνα στις 19.00, στην έδρα του Συλλόγου, Μπρούφα 12, κοντά στο Αρχαιολογικό  Μουσείο.

Δηλώσεις συμμετοχής

Ηλεκτρονική αίτηση: http://www.philologos.gr/news2.html

Επικοινωνία: filologos1962@yahoo.gr, pallakelly@yahoo.gr , susulikos@gmail.com

 Τηλέφωνα & φαξ: 2310 888035

Λέσχη Κινηματογράφου

ΛΕΣΧΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
Cinéma-κίνημα … σχολείο
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Ο Σύλλογος Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. «Φιλόλογος» εγκαινιάζοντας το πρόγραμμα εκδηλώσεων Οκτωβρίου - Δεκεμβρίου 2017 και η Λέσχη Κινηματογράφου Cinéma-κίνημα…σχολείο σας προσκαλούν στην παρουσίαση της ταινίας «Στον κύριό μας, με αγάπη» (1967) που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 6 Οκτώβρη 2017, ώρα 18.00 στην αίθουσα Τ. Κανελλόπουλος του Μουσείου Κινηματογράφου στην Αποθήκη Α στο Λιμάνι. Την ταινία θα προλογίσουν η κ.Φρειδερίκη Φαντίδου, συντονίστρια της Λέσχης και η κ. Ειρήνη Δελιδάκη, συνεργάτιδα του Μουσείου. Θα ακολουθήσει μία σύντομη εισήγηση της κ. Ζωής Παπαναούμ, καθηγήτριας του Τομέα Παιδαγωγικής του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. με θέμα: «Ο ρόλος του εκπαιδευτικού και το παιδαγωγικό τακτ», και σχετική συζήτηση με το κοινό. 

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Σεμινάριο "Νέες Τεχνολογίες και Διδακτική της Νέας Ελληνικής"

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

«Νέες Τεχνολογίες και διδακτική της νέας ελληνικής»

1. Εισαγωγικό σημείωμα

Το 25ωρο αυτό σεμινάριο απευθύνεται στον ενεργό φιλόλογο που επιθυμεί είτε να εισαγάγει στη διδασκαλία της γλώσσας και της λογοτεχνίας τις Νέες Τεχνολογίες είτε να διευρύνει τις γνώσεις που έχει πάνω στο θέμα αυτό.

Πιο συγκεκριμένα το σεμινάριο αυτό, που έχει τη μορφή παρουσίασης του δωρεάν προσβάσιμου εκπαιδευτικού υλικού καθώς και επίδειξης τρόπων χρήσης του στη διδασκαλία της ΝΕ γλώσσας και λογοτεχνίας, αποτελείται από 4 ενότητες:

Α΄ ενότητα

Οι συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού Κ. Αδαλόγλου, Γ. Αλεξίου, Α. Αυδή, Τζ. Καραβίτη, Ε. Λόππα, Π. Μητελούδης και Φ. Φλώρου θα παρουσιάσουν σε τέσσερις 3ωρες συναντήσεις το έργο τους «Πολύτροπη γλώσσα για τη γλωσσική διδασκαλία στο Λύκειο», που είναι αναρτημένο στην Πύλη του ΚΕΓ.

Β΄ ενότητα

Ο Α. Τάντος, δημιουργός του σώματος κειμένων «Ελληνικό Σώμα ΚΕΙμένων ΜΑΘητών» (ΕΣΚΕΙΜΑΘ), θα παρουσιάσει το έργο αυτό, που συμβάλλει αποτελεσματικά στη διδασκαλία της ΝΕ ως δεύτερης/ξένης γλώσσας.

Γ΄ ενότητα

Θα παρουσιαστούν 2 ηλεκτρονικά εργαλεία του ΚΕΓ. Οι Ε. Μητρούση και Μ. Αλεξίου θα παρουσιάσουν το «Αρχείο Γεωργακά: δυνατότητες και διασυνδέσεις», χρήσιμο για τη διδασκαλία της ΝΕ γλώσσας, και οι Β. Βασιλειάδης και Κ. Δημοπούλου θα συμβάλουν στη διδασκαλία της ΝΕ λογοτεχνίας με την παρουσίαση του έργου «Ψηφιακοί πόροι στη λογοτεχνική εκπαίδευση».

Δ΄ ενότητα

Η Π. Σαββίδου θα παρουσιάσει το «Σώμα Ελληνικών Κειμένων» (ΣΕΚ) με περίπου 40 εκατ. λέξεις που έχουν αντληθεί από ευρύ φάσμα κειμένων γραπτού λόγου αλλά και προφορικού.

Συντονίζει η Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, ομ. καθ. Α.Π.Θ.

2. Πρόγραμμα

Α) Κούλα Αδαλόγλου, Γιούλη Αλεξίου, Άβρα Αυδή, Τζένη Καραβίτη, Ελένη  Λόππα, Πανταζής Μητελούδης, Φωτεινή Φλώρου 

Οι συναντήσεις θα πραγματοποιούνται κάθε φορά από 17:30-20:00:

            Τρίτη, 24 Οκτωβρίου 2017

                                    Τρίτη, 31 Οκτωβρίου 2017 (εργαστήριο)

                                    Τρίτη, 7 Νοεμβρίου 2017   (εργαστήριο)

                                    Τρίτη, 14 Νοεμβρίου 2017

«Αξιοποιώντας το ψηφιακό έργο Πολύτροπη Γλώσσα για τη γλωσσική διδασκαλία στο λύκειο»: Εισαγωγή και πλοήγηση στην ιστοσελίδα. Παραδείγματα και Διδακτικές προτάσεις. Συμμετοχικά εργαστήρια

Η ΠΟΛΥΤΡΟΠΗ ΓΛΩΣΣΑ (http://politropi.greek-language.gr) είναι ένα ψηφιακό έργο για τη διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ενταγμένο στην «ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ» του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας. Η ιστοσελίδα, προσφέροντας καινούριο υποστηρικτικό υλικό για τη γλωσσική διδασκαλία στο Λύκειο, διευρύνει και εμπλουτίζει τα εγχειρίδια «΄Εκφραση-Έκθεση». Το έργο εκπονήθηκε από την Ομάδα Δημιουργικής Έκφρασης, που αποτελείται από τους φιλολόγους: Κούλα Αδαλόγλου, Γιούλη Αλεξίου, Γιώργο Αποστολίδη, Άβρα Αυδή, Τζένη Καραβίτη, Ελένη Λόππα, Πανταζή Μητελούδη και Φωτεινή Φλώρου.

Β) Aλέξανδρος Τάντος, επ. καθ. Τμήμα Φιλολογίας Α.Π.Θ.

Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2017 από 17:00-19:00

«Παρουσίαση του ΕΣΚΕΙΜΑΘ»

Το ΕΣΚΕΙΜΑΘ (Ελληνικό Σώμα Κειμένων Μαθητών) αποτελεί κατάλληλο εργαλείο για τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας και περιλαμβάνει επισημειωμένα κείμενα αλλόγλωσσων μαθητών.

Γ) α) Εύη Μητρούση, επιστημονική συνεργάτιδα ΚΕΓ - αποσπασμένη εκπαιδευτικός &

Μαρία Αλεξίου, επιστημονική συνεργάτιδα ΚΕΓ - αποσπασμένη εκπαιδευτικός

Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου 2017 από 17:00-20:00

«Αρχείο Γεωργακά: δυνατότητες και διασυνδέσεις»

Παρουσιάζεται το ψηφιοποιημένο λεξικογραφικό Αρχείο Γεωργακά καθώς και προτάσεις αξιοποίησής του στην εκπαίδευση και την έρευνα. Παράλληλα γίνεται περιήγηση στην ανανεωμένη συλλογή ψηφιακών λεξικογραφικών πόρων του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας με έμφαση στις εξειδικευμένες δυνατότητες αναζήτησης και συνδυαστικής αξιοποίησής τους.

     β) Βασιλειάδης Βασίλης, επιστημονικός ερευνητής ΚΕΓ & Κική Δημοπούλου, επιστημονική συνεργάτιδα - αποσπασμένη εκπαιδευτικός

Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου 2017 από 17:00-20:00

«Ψηφιακοί πόροι στη λογοτεχνική εκπαίδευση»

Παρουσιάζονται οι ψηφιακοί πόροι, οι ηλεκτρονικές εφαρμογές και τα εργαλεία που λειτουργούν στις *Ψηφίδες* του ΚΕΓ και αφορούν το μάθημα της λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Προτείνονται τρόποι αξιοποίησής τους τόσο για την προετοιμασία του μαθήματος από τον διδάσκοντα όσο και για την αξιοποίησή τους από τους μαθητές. Συζητιούνται οι διαφορετικές οπτικές προσέγγισης του λογοτεχνικού κειμένου και η προσαρμογή τους στη διδακτική πράξη. Δίνονται παραδείγματα άσκησης και ελέγχεται η εφαρμογή τους.

Δ) Παρασκευή (Βιβή) Σαββίδου, υποψ. δρ. ΕΚΠΑ

Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2017 από 17:00-19:00

«Μελετώντας την ελληνική γλώσσα με τη χρήση σωμάτων κειμένων: η περίπτωση του Σώματος Ελληνικών Κειμένων»

Εισαγωγή στη χρήση των σωμάτων κειμένων στη γλωσσολογία με έμφαση στο Σώμα Ελληνικών Κειμένων (ΣΕΚ), τις αρχές σχεδιασμού του, τα πλεονεκτήματα και τις προοπτικές για την περαιτέρω ανάπτυξή του, και τις δυνατότητες αξιοποίησής του για διδακτικούς και ερευνητικούς σκοπούς.

3. Πληροφορίες

Για καλύτερη παρακολούθηση οι συμμετέχοντες πρέπει να έχουν μαζί τους τον φορητό Η/Υ τους.

Χώρος διεξαγωγής: Στα γραφεία του Συλλόγου Μπρούφα 12, Τ.Κ. 546 41, Θεσσαλονίκη. Τηλ. & φαξ: 2310 888035

Ηλεκτρονική διεύθυνση: filologos.ergastirio@gmail.com

Ιστοσελίδα: www. philοlogοs.gr

Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να καταθέσουν ηλεκτρονικά αίτηση συμμετοχής (βλ. εδώ) έως και την Τετάρτη 18 Οκτωβρίου. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας (χρόνος κατάθεσης της αίτησης).

Βεβαίωση παρακολούθησης: θα χορηγηθεί σε όσους παρακολουθήσουν από 23-25 ώρες. 

Προσεχώς στο Φιλόλογο

Στρογγυλό τραπέζι «Αρχαία ελληνικά από το πρωτότυπο και η διδασκαλία τους στη Μ. Εκπαίδευση»

Ομιλητές:

Δέσποινα Ποιμενίδου, Δρ. Παιδαγωγικής, Εκπαιδευτικός 1ου Πειραματικού ΓΕΛ Θεσσαλονίκης "Μανόλης Ανδρόνικος".

«Απόψεις και στάσεις των μαθητών/τριών απέναντι στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών».

Ασημάκης Φλιάτουρας, ιστορικός γλωσσολόγος, λέκτορας Τμήματος Φιλολογίας ΔΠΘ.

«Καινοτόμες διδακτικές προτάσεις για τα αρχαία ελληνικά από το πρωτότυπο».

Ημερομηνία: Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2017 στις 19:00.

Συντονίζει: Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, ομ. καθ. ΑΠΘ.


 --------------------------------------------------------------------------------------

Σεμινάριο 20 ωρών «Νέες Τεχνολογίες και διδακτική της Νέας Ελληνικής"  

Συντονίζει: Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, ομ. καθ. ΑΠΘ.

1) Κούλα Αδαλόγλου, Γιούλη Αλεξίου, Άβρα Αυδή, Τζένη Καραβίτη, Ελένη  Λόππα, Πανταζής Μητελούδης, Φωτεινή Φλώρου 

Οι συναντήσεις θα πραγματοποιούνται κάθε φορά από 17:30-20:00:

Τρίτη, 24 Οκτωβρίου 2017

                       Τρίτη, 31 Οκτωβρίου 2017 (εργαστήριο)

                       Τρίτη, 7 Νοεμβρίου 2017   (εργαστήριο)

                       Τρίτη, 14 Νοεμβρίου 2017

«Αξιοποιώντας το ψηφιακό έργο Πολύτροπη Γλώσσα για τη γλωσσική διδασκαλία στο λύκειο»

Εισαγωγή και πλοήγηση στην ιστοσελίδα. Παραδείγματα και Διδακτικές προτάσεις.

Συμμετοχικά εργαστήρια.

Η ΠΟΛΥΤΡΟΠΗ ΓΛΩΣΣΑ (http://politropi.greek-language.gr) είναι ένα ψηφιακό έργο για τη διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, ενταγμένο στην «ΠΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ» του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας. Η ιστοσελίδα, προσφέροντας καινούριο υποστηρικτικό υλικό για τη γλωσσική διδασκαλία στο λύκειο, διευρύνει και εμπλουτίζει τα εγχειρίδια «’Εκφραση-Έκθεση». Το έργο εκπονήθηκε από την Ομάδα Δημιουργικής Έκφρασης, που αποτελείται από τους φιλολόγους: Κούλα Αδαλόγλου, Γιούλη Αλεξίου, Γιώργο Αποστολίδη, Άβρα Αυδή, Τζένη Καραβίτη, Ελένη Λόππα, Πανταζή Μητελούδη και Φωτεινή Φλώρου.

2) Aλέξανδρος Τάντος, επ. καθ. Τμήμα Φιλολογίας ΑΠΘ

Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2017 από 17:00-19:00.

«Παρουσίαση του ΕΣΚΕΙΜΑΘ»

Το ΕΣΚΕΙΜΑΘ (Ελληνικό Σώμα Κειμένων Μαθητών) αποτελεί κατάλληλο εργαλείο για τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας και περιλαμβάνει επισημειωμένα κείμενα αλλόγλωσσων μαθητών.

3) Εύη Μητρούση, επιστημονική συνεργάτιδα ΚΕΓ - αποσπασμένη εκπαιδευτικός &

Αλεξίου Μαρία, επιστημονική συνεργάτιδα ΚΕΓ - αποσπασμένη εκπαιδευτικός

Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου 2017 από 17:00-20:00.

«Αρχείο Γεωργακά: δυνατότητες και διασυνδέσεις»

Παρουσιάζεται το ψηφιοποιημένο λεξικογραφικό Αρχείο Γεωργακά καθώς και

προτάσεις αξιοποίησής του στην εκπαίδευση και την έρευνα. Παράλληλα γίνεται

περιήγηση στην ανανεωμένη συλλογή ψηφιακών λεξικογραφικών πόρων του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας με έμφαση στις εξειδικευμένες δυνατότητες αναζήτησης και

συνδυαστικής αξιοποίησής τους.

Το νέο τεύχος του Φιλόλογου (τ. 168)

Το τεύχος 168 του ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ (Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος) περιλαμβάνει: • Ανοιχτή επιστολή του νέου Δ.Σ. του Συλλόγου προς τα μέλη και τους συνδρομητές. • Άρθρα: Αν. Στέφος, «Η λατρεία του Θεού Απόλλωνος στους Δελφούς και οι Πυθιόνικοι», Ιω. Πετράκης, «Η Ιδέα ως αιτία; Πλάτωνος Φαίδων», Μ. Πετρίδου, «Το φως και οι συνδηλώσεις του στην αρχαιοελληνική ποίηση», Β. Νεράντζη-Βαρμάζη, «Η γυναίκα στο Βυζάντιο», Τ. Μιχαηλίδης, «Λογοτεχνία και φυσικές επιστήμες, ο επαναπροσδιορισμός μιας ανοιχτής διαλεκτικής: Η περίπτωση του νατουραλισμού», Δ. Πανοπούλου, «Εκδοχές του Βιβλικού μύθου στη Βαλκανική ποίηση», Φ. Ι. Κακριδής, «Ξεύρεις την γην…; Παραλλαγές σ’ έναν ποιητικό τρόπο», Δ. Παπαστάθη, «Ελεγεία και φωτογραφία στη Δεύτερη Μεταπολεμική Γενιά». • Διδακτικές προτάσεις: Ν. Ντάγκας, «Γλώσσα και γραφή», Ι. Βορβή – Ευγ. Δανιηλίδου, «Η Φιλαναγνωσία ως παιδαγωγικό πλαίσιο». • Απόψεις: Τα νέα Προγράμματα Σπουδών της Ιστορίας, Γ. Ιγνατιάδης για τα Αρχαία Ελληνικά, Μιχ. Μπαρτσίδης για τον Κ. Θεοδωρίδη (1946-2015), Μαν. Λανάρης – Π. Μπέσπαρης – Δ. Τάνης για τον Π. Κάνδρο (1932-2016). • Βιβλιοπαρουσιάσεις: Π. Μπέσπαρης, «Ε. Ν. Τσιγαρίδας, Θεοφάνης ο Κρης», Κ. Πετράκου, «Χρ. Αργυροπούλου: Η ποιητική του χώρου στα ομηρικά έπη», Θ. Μαρκόπουλος, «Γκανάς, Ομήρου Οδύσσεια». • Σημείωμα της Συντακτικής Επιτροπής και Οδηγίες για την αποστολή συνεργασιών. • Πρόγραμμα εκδηλώσεων Φεβρουαρίου – Μαρτίου – Απριλίου – Μαΐου 2017. • Πίνακα με τα βιβλία και τα περιοδικά που λάβαμε. Το περιοδικό είναι τριμηνιαία έκδοση του Συλλόγου Αποφοίτων της Φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Υπεύθυνος: Κάτια Κιλεσοπούλου (Πρόεδρος του «Φιλολόγου») Αρχική καλλιτεχνική

Ψήφισμα για τον θάνατο του Μ. Σετάτου

Νέο τεύχος Φιλόλογου

Στο νέο τεύχος (168) του Φιλολόγου που κυκλοφορεί σε λίγες μέρες:

Άρθρα

1. Αναστάσιος Αγγ. Στέφος, «Η λατρεία του Θεού Απόλλωνος στους Δελφούς και οι

Πυθιόνικοι του Πινδάρου»

2. Ιωάννης Πετράκης, «Το τελικό επιχείρημα υπέρ της αθανασίας της ψυχής. Η Ιδέα ως

αιτία; Πλάτωνος Φαίδων, 102a11-107b10»

3. Μαρία Πετρίδου, «Το φως και οι συνδηλώσεις του στην αρχαιοελληνική ποίηση»

4. Βασιλική Νεράντζη-Βαρμάζη, «Η γυναίκα στο Βυζάντιο»

5. Τάσος Μιχαηλίδης, «Λογοτεχνία και φυσικές επιστήμες, ο επαναπροσδιορισμός μιας

ανοιχτής διαλεκτικής: Η περίπτωση του νατουραλισμού»

6. Διαμάντω Πανοπούλου, «Εκδοχές του Βιβλικού μύθου στη Βαλκανική ποίηση»

7. Φάνης Ι. Κακριδής, «Ξεύρεις την γην…; Παραλλαγές σ’ έναν ποιητικό τρόπο»

8. Δέσποινα Παπαστάθη, «…απαθανατίζοντας τη σιωπή: Ελεγεία και φωτογραφία στη

Δεύτερη Μεταπολεμική Γενιά»

Διδακτικές προτάσεις

1. Νικόλαος Ντάγκας, «Γλώσσα και γραφή: Δύο διδακτικές προτάσεις με τη χρήση ΤΠΕ»

2. Ιωάννα Βορβή – Ευγενία Δανιηλίδου, «Η Φιλαναγνωσία ως παιδαγωγικό πλαίσιο για

την πρόληψη προβλημάτων επιθετικότητας, βίας και εκφοβισμού στο σχολείο. Ένα

σχέδιο εργασίας»

Απόψεις και Απόψεις

1. Η θέση του «Φιλολόγου» για τα νέα Προγράμματα Σπουδών της Ιστορίας

2. Γιώργος Ιγνατιάδης, «Και πάλι για τα Αρχαία Ελληνικά»

3. Μιχάλης Μπαρτσίδης, «Ο φιλόλογος Κώστας Θεοδωρίδης (1946-2015) στο Γυμνάσιο

Εράτυρας: Η σωματική χάραξη του θάρρους»

4. Μανόλης Λανάρης – Πέτρος Μπέσπαρης – Διονύσης Τάνης, «Μνήμης χάριν. Παναγιώτης Κάνδρος (1932-2016)»

Γράφοντας για βιβλία και συγγραφείς

1. Πέτρος Μπέσπαρης, «Ε. Ν. Τσιγαρίδας, Θεοφάνης ο Κρης. Κορυφαίος ζωγράφος του

16ου αιώνα»

2. Κυριακή Πετράκου, «Χριστίνα Αργυροπούλου: Η ποιητική του χώρου στα ομηρικά έπη.

Ομηρικά μελετήματα ΙΙ, Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2016»

3. Θανάσης Μαρκόπουλος, «Η εξημέρωση του έπους. Μιχάλης Γκανάς (διασκευή για

νέους αναγνώστες), Ομήρου Οδύσσεια, εικονογράφηση: Βασίλης Γρίβας, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2016»

Οδηγίες σύνταξης κειμένων για το περιοδικό "Φιλόλογος"

Τα κείμενα για το περιοδικό "Φιλόλογος" αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση filologos.sintaktiki@gmail.com. και πρέπει να αναγράφουν τα πλήρη στοιχεία του αποστολέα/συγγραφέα: ονοματεπώνυμο, ιδιότητα, ταχυδρομική και ηλεκτρονική διεύθυνση. Τα κείμενα θα πρέπει να μην έχουν δημοσιευτεί σε άλλο έντυπο ή/και ηλεκτρονικό περιοδικό ή/και βιβλίο και να έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τις παρακάτω οδηγίες.

Ο Φιλόλογος τυπώνεται σε μονοτονικό. Τα αρχαιοελληνικά κείμενα ή χωρία τυπώνονται σε πολυτονικό. 

Ολόκληρο το κείμενο εδώ

Εκδρομή Χορωδίας "Φιλόλογου" στα Γιάννενα

Με αφορμή τη συμμετοχή της χορωδίας του "Φιλόλογου"  σε χορωδιακό φεστιβάλ που διοργάνωσε ο Δήμος Ιωαννιτών σε συνεργασία με το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης (29-04-2017), πραγματοποιήθηκε εκδρομή στα Γιάννενα (01-05-2017).